تا به حال فکر کردهاید چرا دلار آمریکا هم در زمانهای بدشانسی و هم زمانی که اقتصاد شکوفا میشود، قدرت خود را افزایش میدهد؟
معمولاً ارزها زمانی که چشمانداز اقتصادی داخلی کشورشان وخیم میشود، ارزششان کاهش مییابد. اما نقش منحصر به فرد دلار آمریکا در سطح جهانی آن را خاص میکند، به طوری که حتی زمانی که اقتصاد آمریکا وضعیت خوبی ندارد، ارزش این ارز ممکن است همچنان افزایش یابد.
برای درک اینکه چرا این اتفاق میافتد، بهتر است که تصور کنیم دو نوع دلار آمریکا وجود دارد.
نوع اول، دلار آمریکا “داخلی” است که مانند هر ارز دیگری رفتار میکند. این نوع دلار به چشمانداز نسبی اقتصاد و بازدهی احتمالی سرمایهگذاریها مرتبط است.
نوع دوم، دلار آمریکا “بینالمللی” است که به عنوان ارز اصلی در تجارت جهانی (برای پرداختها) استفاده میشود و همچنین برای خرید اوراق قرضه دولت آمریکا که به دلیل ایمنیشان مورد توجه هستند، نیاز است.
این دلار آمریکا “بینالمللی” به دلایل متعددی زمانی که بازارها ناپایدار هستند و رشد جهانی کند میشود.
وقتی نوعی “شوک” رخ میدهد، چه از داخل آمریکا و چه از خارج، و به اندازهای بزرگ است که باعث وحشت سرمایهگذاران و معاملهگران شده و بازارهای مالی را پایین میآورد، احتمالاً باعث افزایش ارزش کلی دلار آمریکا میشود.
در واقع، یک فرد بسیار باهوش که سابقاً در مورگان استنلی کار میکرد، نظریهای برای توضیح این پدیده ارائه داد.
نظریه لبخند دلار چیست؟
استیفن جن، اقتصاددان سابق صندوق بینالمللی پول و مورگان استنلی، که اکنون صندوق پوششی و شرکت مشاورهای Eurizon SLJ Capital در لندن را اداره میکند، نظریهای را ابداع کرد و آن را “نظریه لبخند دلار” نامید.
نظریه لبخند دلار میگوید که دلار آمریکا تمایل دارد در برابر سایر ارزها زمانی که اقتصاد آمریکا بسیار قوی یا بسیار ضعیف است، قدرت یابد.
توضیح نظریه لبخند دلار
نظریه لبخند دلار بر دو فرضیه مبتنی است:
۱. زمانی که اقتصاد آمریکا به طور قابل توجهی از بقیه جهان پیشی میگیرد، دلار آمریکا تمایل دارد قوی باشد و ارزش خود را نسبت به سایر ارزها افزایش دهد.
۲. زمانی که بازارهای مالی جهانی نامنظم هستند یا سقوط میکنند و احساسات به سمت “دوری گزینی از ریسک” تغییر میکند، چون دلار آمریکا به عنوان ارز نهایی پناهگاه امن در نظر گرفتهمیشود، همه به سمت امنیت بیشتر هجوم میآورند و شروع به خرید دلار میکنند که باعث افزایش قیمت آن میشود.
این نظریه سه سناریوی اصلی را برای هدایت رفتار دلار آمریکا ترسیم میکند.
در اینجا یک تصویر ساده برای فهم بیشتر آورده شده است:
نظریه لبخند دلار: سناریو وحشت
سناریو شماره ۱: تقویت دلار به دلیل اجتناب از ریسک
قسمت اول لبخند نشان میدهد که دلار آمریکا از اجتناب از ریسک سود میبرد، که باعث میشود سرمایهگذاران به سمت ارزهای «پناهگاه امن» مانند دلار آمریکا و ین ژاپن فرار کنند.
از آنجایی که سرمایهگذاران معتقدند وضعیت اقتصادی جهانی ناپایدار است، تمایلی به دنبال کردن داراییهای پرریسک ندارند و ترجیح میدهند داراییهای «امنتر» مانند بدهیهای دولت آمریکا («اوراق خزانهداری آمریکا») را صرفنظر از وضعیت اقتصاد آمریکا خریداری کنند.
برای خرید اوراق خزانهداری آمریکا، نیاز به دلار آمریکا دارید، بنابراین این افزایش تقاضا برای دلار آمریکا (برای خرید اوراق خزانهداری آمریکا) باعث تقویت دلار آمریکا میشود.
نظریه لبخند دلار: سقوط گاو دلار
سناریو شماره ۲: تضعیف دلار به دلیل اقتصاد ضعیف و رسیدن به پایینترین سطح جدید
دلار به پایینترین سطح جدید خود میرسد.
قسمت پایینی لبخند نشاندهنده عملکرد ضعیف دلار آمریکا است و این در حالی است که اقتصاد آمریکا با اصول اقتصادی ضعیف دست و پنجه نرم میکند.
امکان کاهش نرخ بهره نیز فشار بر دلار آمریکا را افزایش میدهد. (اگرچه اگر انتظار میرود سایر کشورها نیز نرخ بهره خود را کاهش دهند، این ممکن است تأثیر کمتری داشته باشد زیرا همه چیز به انتظارات درباره جهتگیری آینده اختلاف نرخهای بهره بستگی دارد.)
این موضوع باعث میشود بازار از دلار دوری کند. شعار دلار آمریکا میشود: «فروش! فروش! فروش!»
عامل دیگر عملکرد نسبی اقتصادی بین آمریکا و سایر کشورها است. ممکن است اقتصاد آمریکا لزوماً وحشتناک نباشد، اما اگر رشد اقتصادی آن از سایر کشورها کندتر باشد، سرمایهگذاران ترجیح میدهند دلارهای خود را بفروشند و ارز کشوری با اقتصاد قویتر را بخرند.
این شبیه به این است که اگر صاحب یک تیم NBA باشید و ریجی میلر را به عنوان بازیکن برتر خود داشته باشید. ناگهان، مایکل جردن سالم در دسترس است. به وضوح، شما میلر را با جردن تعویض میکنید زیرا به طور نسبی، جردن بازیکن با عملکرد بهتری است.
این که ریجی میلر بد است، نیست، اما در آن لحظه جایگزین بهتری وجود دارد. حالا اگر این معامله را انجام دهید و ناگهان مایکل جردن دچار آسیب جدی شود و ریجی میلر در دسترس باشد، میدانید چه کاری باید بکنید.
«ایر جردن» را با «زمان میلر» تعویض کنید. ببینید، همه چیز نسبی است.
نظریه لبخند دلار: بازار گاوی دلار
سناریو شماره ۳: تقویت دلار به دلیل رشد اقتصادی
دلار به دلیل رشد اقتصادی تقویت میشود.
وقتی که اقتصاد آمریکا نور انتهای تونل را میبیند، در نهایت، لبخندی شروع به شکلگیری میکند.
با افزایش خوشبینی و ظهور نشانههایی از بهبود اقتصادی، احساسات نسبت به دلار آمریکا شروع به تقویت میکند.
به عبارت دیگر، هنگامی که اقتصاد آمریکا از رشد تولید ناخالص داخلی قویتری برخوردار است و انتظارات از افزایش نرخ بهره (نسبت به سایر کشورها) افزایش مییابد، دلار آمریکا شروع به تقویت میکند.
بیایید نگاهی به نظریه لبخند دلار در واقعیت بیندازیم…
همانطور که میبینید، به دلیل همهگیری جهانی که باعث رنج اقتصادی بسیاری از کشورها شده است، دلار آمریکا به عنوان ارز پناهگاه امن عمل میکند. تمام کشورها، از جمله ایالات متحده، وضعیت خوبی ندارند.
اما اگر اقتصادهای «بقیه جهان» (RoW) بتوانند بهبود یابند و شروع به رشد سریعتر از اقتصاد ایالات متحده کنند، انتظار میرود که دلار آمریکا تضعیف شود.
کلید اصلی رشد اقتصادی، نسبتی، است. اگر رشد سایر کشورها در حال افزایش باشد، اما اقتصاد ایالات متحده حتی سریعتر در حال رشد باشد، دلار آمریکا به سمت سمت راست منحنی افزایش مییابد.
آیا نظریه لبخند دلار صحت خود را حفظ میکند؟
فقط زمان نشان خواهد داد.
در هر صورت، این یک نظریه مهم است که باید در ذهن داشت. به یاد داشته باشید، تمام اقتصادها چرخهای هستند. آنها تقویت میشوند، سپس تضعیف میشوند، دوباره تقویت میشوند، سپس دوباره تضعیف میشوند و این چرخه تکرار میشود.
قسمت کلیدی در تعیین این است که کدام بخش از چرخه اقتصادی ایالات متحده قرار دارد و سپس مقایسه آن با سایر کشورها (RoW).
مزایا و معایب دلار قوی
وقتی دلار قوی است، این موضوع سفر به کشورهای دیگر را برای آمریکاییها ارزانتر میکند. و با توجه به اینکه برخی از گردشگران آمریکایی میتوانند صدا و بیادبیهای زیادی داشته باشند، ممکن است این موضوع چیز خوبی نباشد!
همچنین، قیمت کالاهای وارداتی به ایالات متحده نیز کاهش مییابد.
برای مصرفکنندگان آمریکایی، این عالی است. سفر به کشورهای دیگر و خرید کالاهای وارداتی در کشورشان ارزانتر است.
اما برای مصرفکنندگان غیرآمریکایی، این موضوع چندان خوب نیست. بازدید از ایالات متحده (مانند رفتن به دیزنیورلد) گرانتر میشود. و آنها باید برای کالاها یا کالاهای وارداتی قیمتگذاری شده به دلار آمریکا (مانند نفت) بیشتر پرداخت کنند.
همچنین، شرکتهای چندملیتی درصد قابلتوجهی از درآمد خود را خارج از ایالات متحده تولید میکنند. این بدان معناست که آنها در زمانی که درآمدشان از ارزهای محلی به دلار آمریکا تبدیل میشود، با کاهش سود مواجه خواهند شد.
خلاصه نظریه لبخند دلار
لبخند دلار یک مفهوم در معاملات ارزی و اقتصاد است که توضیح میدهد چگونه دلار آمریکا (USD) میتواند در شرایط اقتصادی مختلف تقویت شود و زمانی که در برابر قدرت دلار ترسیم میشود، منحنی به شکل لبخند شکل میگیرد.
در اینجا خلاصهای از سه فاز متمایز چرخه اقتصادی که شبیه به لبخند هستند آورده شده است:
- رکود اقتصادی (سمت چپ لبخند)
- فرار به ایمنی: در دوران رکود اقتصادی یا بحرانهای مالی جهانی، سرمایهگذاران به دنبال داراییهای پناهگاه امن میگردند. دلار آمریکا به دلیل ثبات و نقدشوندگیاش به عنوان یک ارز پناهگاه امن در نظر گرفته میشود. در نتیجه، تقاضا برای دلار افزایش یافته و باعث تقویت آن میشود.
- ورود سرمایه: سرمایهگذاران سرمایه خود را به اوراق خزانهداری ایالات متحده منتقل میکنند که به عنوان سرمایهگذاریهای کمریسک شناخته میشوند و ارزش دلار را بیشتر افزایش میدهند.
- بهبود اقتصادی (پایین لبخند)
- دلار ضعیف: زمانی که اقتصاد شروع به بهبود میکند اما همچنان ضعیف باقی میماند، دلار معمولاً کاهش مییابد. در این مرحله، تمایل به ریسک بازمیگردد و سرمایهگذاران شروع به جستجوی بازدهی بالاتر در داراییها و بازارهای پرریسکتر خارج از ایالات متحده میکنند.
- سیاستهای پولی: بانکهای مرکزی، از جمله فدرال رزرو، ممکن است نرخ بهره پایین را برای تحریک رشد اقتصادی حفظ کنند که میتواند به تضعیف دلار منجر شود.
- رشد اقتصادی قوی (سمت راست لبخند)
- گسترش اقتصادی: در یک محیط اقتصادی قوی، اقتصاد ایالات متحده از سایر کشورها پیشی میگیرد و منجر به افزایش سرمایهگذاری در داراییهای ایالات متحده میشود.
- نرخهای بهره بالاتر: فدرال رزرو ممکن است نرخ بهره را برای جلوگیری از گرمایش بیش از حد اقتصاد افزایش دهد، که جذب سرمایههای خارجی بیشتری را به همراه دارد و باعث تقویت دلار میشود.
- احساسات مثبت: خوشبینی در مورد اقتصاد ایالات متحده باعث افزایش تقاضا برای دلار میشود.
نگاهی به نظریه لبخند دلار در واقعیت
نظریه لبخند دلار در شرایط واقعی بازار چگونه عمل میکند؟ این سوالی است که تحلیلگران و سرمایهگذاران به دنبال پاسخ دادن به آن هستند تا بتوانند تصمیمات بهتری در معاملات ارزی و سرمایهگذاریهای خود بگیرند.