بازار ارزهای دیجیتال پس از تشدید فشارهای تعرفهای جدید دونالد ترامپ با سقوطی چشمگیر مواجه شد و بخش عمدهای از رشد چشمگیر خود را که از زمان پیروزی وی در انتخابات نوامبر به دست آورده بود، از دست داد. در حالی که بسیاری از سرمایهگذاران انتظار داشتند ارزهای دیجیتال در برابر نوسانات گسترده بازارهای مالی مقاومت کنند، اعمال تعرفههای تازه و موج فروش ناشی از آن نشان داد که این بازار همچنان بهشدت تحت تأثیر جو کلی اقتصاد جهانی قرار دارد.
مروری بر تحولات اخیر بازار کریپتو
- سقوط بیتکوین به زیر ۷۵ هزار دلار
بیتکوین روز دوشنبه برای اولین بار از ۷ نوامبر سال گذشته به زیر ۷۵ هزار دلار رسید و تا ۵.۳ درصد افت را ثبت کرد. این اتفاق باعث شد مجموع ارزش بازار ارزهای دیجیتال (بر اساس دادههای CoinGecko) به حدود ۲.۴۷ تریلیون دلار برسد؛ رقمی نزدیک به سطحی که در زمان پیروزی ترامپ در انتخابات ۲۰۲۴ تجربه شده بود. - افت ارزش اتریوم
اتریوم نیز که دومین رمزارز بزرگ از نظر ارزش بازار محسوب میشود، با ریزش قیمتی همراه شد و به پایینترین سطح خود از مارس ۲۰۲۳ رسید. - همبستگی بازار کریپتو با سهام تکنولوژی
تا پیش از این بسیاری امیدوار بودند که بازار کریپتو از فشار فروش بازار سهام، بهویژه سهام حوزه فناوری، جدا شود. اما ریزش روز دوشنبه بار دیگر ثابت کرد که همبستگی مثبت میان کریپتو و بازارهای پرریسک از جمله نزدک ۱۰۰ همچنان ادامه دارد و احتمالاً این همبستگی در کوتاهمدت نیز باقی بماند.

نقش تعرفههای ترامپ در سقوط ارزهای دیجیتال
دونالد ترامپ در هفتههای اخیر اعمال تعرفههای گسترده بر واردات را اعلام و پیگیری کرده است. این تعرفهها در بازار سهام آسیا و آمریکا ریزش قابل توجهی ایجاد کرد و اکنون فضای روانی منفی آن به بازار کریپتو هم سرایت کرده است. بسیاری از معاملهگران یکشنبهشب (به وقت جهانی) را فرصتی برای خروج از موقعیتهای خرید خود دیدند و این موضوع فشار فروش چشمگیری بر بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال وارد کرد.
دلایل تأثیر منفی تعرفهها بر کریپتو
- افزایش ریسک کلی بازار: وقتی دولت ایالات متحده تعرفههای تجاری سنگینی وضع میکند، عدماطمینان در بازارهای مالی بالا میرود و سرمایهگذاران تمایل دارند از داراییهای پرریسک خارج شوند.
- خروج نقدینگی: در دورههای ترس و نااطمینانی، افراد و مؤسسات مالی تمایل دارند دارایی خود را به سمت گزینههای امنتر مانند اوراق قرضه دولتی یا ارزهای پایدارتر هدایت کنند.
- کاهش اعتماد به رشد فناوری: اغلب، رشد ارزهای دیجیتال با چشمانداز مثبت در بخش فناوری و نوآوری در ارتباط است. سیاستهای حمایتی کمتر از سوی دولت آمریکا میتواند افق رشد کریپتو را در کوتاهمدت تحت تأثیر منفی قرار دهد.
فشار فروش و لیکوئیدشدن پوزیشنهای صعودی
طی ۲۴ ساعت گذشته حدود ۸۶۸ میلیون دلار از پوزیشنهای خرید (لانگ) در بازار کریپتو لیکوئید شده که بالاترین رقم در شش هفته اخیر است. این موضوع بیانگر آن است که بسیاری از معاملهگران و سرمایهگذاران در مواجهه با افت قیمتها ناچار به بستن اجباری پوزیشنهای خود شدند.
- اسکویز (فشار فروش) در معاملات آپشن
در بازار آپشنهای رمزارز، دادهها نشان میدهد که تمایل به خرید آپشنهای فروش (Put) در حال افزایش است. این به معنای آماده شدن معاملهگران برای افت بیشتر قیمتهاست. به گفتهی تحلیلگران، سطوح حمایتی مهم برای بیتکوین و اتریوم به ترتیب ۷۵ هزار و ۱۵۰۰ دلار هستند و اگر این محدودهها از دست برود، احتمال ریزشهای عمیقتر وجود دارد. - برتری پوت آپشنها با قیمت اعمال ۷۰ هزار دلار
اطلاعات دریافتی از صرافی مشتقات دربیت حاکی است که در حال حاضر، Open Interest (تعداد قراردادهای باز) بر روی پوت آپشنهای با قیمت اعمال ۷۰ هزار دلار از سایر قیمتهای اعمال بیشتر است. این مسئله نشاندهندهی افزایش تقاضا برای بیمه نزولی یا همان حفاظت در برابر افت قیمت است.
پیشبینی ادامه روند نزولی در کوتاهمدت
بسیاری از تحلیلگران معتقدند که چشمانداز نزولی بازار کریپتو در کوتاهمدت ادامه خواهد داشت. دلیل اصلی نیز تداوم سیاستهای تعرفهای ترامپ و احساس نااطمینانی از سوی معاملهگران است که حتی در بازارهای خارج از ساعات کاری بورس نیز میتواند فروشندگان بیشتری را وارد میدان کند.
جولیا ژو، مدیر ارشد عملیات در شرکت بازارسازی کریپتو Caladan می گوید:
«کریپتو معمولاً به عنوان یک شاخص پیشرو برای داراییهای ریسکی شناخته میشود. به همین دلیل احتمال میرود با بازگشایی بازارهای سهام در آمریکا، شاهد اصلاحات بیشتری باشیم.»
آیا شاهد ادامه همبستگی رمزارزها با سهام خواهیم بود؟
پیش از این، برخی تحلیلگران مطرح کردند که ارزهای دیجیتال ممکن است از وابستگی به شاخصهای سهام فاصله بگیرند و روندی مستقل را در پیش بگیرند. اما ریزش اخیر بازار پس از دور جدید تعرفههای ترامپ، نشان داد که همچنان correlation (همبستگی) قوی میان داراییهای دیجیتال و شاخصهای بازار سهام، بهویژه سهام تکنولوژی، وجود دارد.
هرچند ممکن است در بلندمدت با رشد پذیرش عمومی رمزارزها، شاهد کاهش این همبستگی باشیم، اما در شرایط فعلی بازار، فاکتورهای اقتصاد کلان و سیاستهای دولتی هنوز تأثیر چشمگیری بر قیمت و حجم معاملات در کریپتو دارند.
کلام آخر
ریزش اخیر ارزهای دیجیتال بار دیگر ثابت کرد که حوزه کریپتو کاملاً از تحولات اقتصاد کلان و تصمیمهای سیاسی مصون نیست. اعمال تعرفههای سنگین توسط ترامپ باعث شد موج فروش بزرگی در بازارهای جهانی شکل بگیرد و بهسرعت، معاملهگران رمزارزها را نیز به سمت فروش داراییهایشان سوق دهد.
- برای فعالان بازار کریپتو، توجه به تحولات سیاسی و کلان اقتصادی همچنان ضروری است.
- معاملهگرانی که از اهرم (Leverage) در معاملات خود استفاده میکنند، لازم است در شرایط پرنوسان کنونی مدیریت ریسک جدیتری داشته باشند تا از لیکوئید شدن در امان بمانند.
- در صورت ادامه سیاستهای تعرفهای و تشدید تنشهای تجاری، احتمال اصلاح مجدد بازار کریپتو و عبور قیمتها به سطوح پایینتر وجود دارد.
با توجه به همبستگی بالایی که بین بازار ارزهای دیجیتال و سهام فناوری وجود دارد، هرگونه آرامش یا تشدید در فضای اقتصادی و سیاسی ایالات متحده میتواند اثر مستقیم بر بیتکوین، اتریوم و دیگر رمزارزها داشته باشد. ازاینرو توصیه میشود معاملهگران علاوه بر رصد مستمر اخبار حوزه کریپتو، از تحولات سیاستهای تجاری ترامپ و روندهای کلان اقتصادی نیز غافل نشوند.