دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در یکی از تصمیمات غیرمنتظره و بحث‌برانگیز خود تعرفه‌های سنگینی را بر محصولات وارداتی چین وضع کرد و همزمان تعرفه‌های گسترده‌ای برای ۵۶ کشور دیگر نیز اعلام نمود. این تصمیم به سرعت باعث افت شدید بازار سهام و ترس سرمایه‌گذاران از رکود قریب‌الوقوع اقتصادی شد. اما این فقط آغاز یک روز عجیب بود.
تنها ۱۳ ساعت پس از این اعلام اولیه، ترامپ در اقدامی ناگهانی اعلام کرد که این تعرفه‌ها را برای ۹۰ روز به حالت تعلیق درمی‌آورد. این خبر که ابتدا در شبکه اجتماعی Truth Social منتشر شد، موجب یکی از شدیدترین واکنش‌های مثبت تاریخ اخیر بازار سهام آمریکا شد. شاخص S&P 500 حدود ۹٫۵ درصد و Nasdaq 100 حدود ۱۲ درصد رشد کرد؛ رشدی که از سال ۲۰۰۸ تاکنون بی‌سابقه بوده است.
توصیه‌های مالی ترامپ و واکنش بازار
ترامپ در ساعات ابتدایی روز اعلام این خبر، پیام‌هایی در شبکه اجتماعی Truth Social منتشر کرد:
«خونسرد باشید! همه چیز عالی خواهد شد. آمریکا بهتر و بزرگ‌تر از همیشه خواهد بود!»
او کمی بعد نیز نوشت:
«الان بهترین زمان برای خرید است! DJT»
این توصیه‌ها در زمانی مطرح شدند که هنوز خبر تعلیق رسمی تعرفه‌ها اعلام نشده بود. اما درست پس از این توییت‌ها، بازار بورس ابتدا کمی واکنش مثبت نشان داد و با انتشار خبر اصلی، جهش خیره‌کننده‌ای را ثبت کرد. کسانی که به توصیه ترامپ اعتماد کرده و زودتر خرید کرده بودند، سود قابل‌توجهی کسب کردند.
آیا ترامپ بازار را دستکاری کرد؟
بسیاری از تحلیلگران و حتی برخی از اعضای کنگره آمریکا این سؤال را مطرح کردند که آیا این اقدام ترامپ نوعی سوءاستفاده از اطلاعات داخلی (insider trading) یا دستکاری بازار محسوب می‌شود؟ پاسخ کوتاه به این سؤال، به گفته تحلیلگران و حقوق‌دانان، «خیر» است.
بر اساس قوانین آمریکا، از آنجا که ترامپ این اطلاعات را به صورت عمومی اعلام کرد و همه به طور برابر به آن دسترسی داشتند، نمی‌توان اقدام او را دستکاری یا سوءاستفاده تلقی کرد. هرچند بسیاری همچنان معتقدند چنین رفتاری حداقل از لحاظ اخلاقی بحث‌برانگیز است، اما از نظر قانونی مشکلی ندارد.
منطق پشت پیام ترامپ چه بود؟
واقعیت این است که ترامپ احتمالاً صبح روز اعلام تعلیق تعرفه‌ها، واقعاً فکر می‌کرد که وضع تعرفه‌ها برای اقتصاد آمریکا خوب است. او سعی داشت با پیام‌های مثبت خود ذهنیت منفی بازار را تغییر دهد. اما با گذشت چند ساعت، تحت فشار شدید فعالان اقتصادی و نگرانی بازار، تصمیم گرفت تعرفه‌ها را به حالت تعلیق درآورد.
اصل «حقیقت را بخر و خبر را بفروش» در بازار سرمایه
این رویداد به خوبی اصل مشهور بازارهای مالی یعنی «حقیقت را بخر و خبر را بفروش» را نشان می‌دهد. طبق این اصل، سرمایه‌گذاران هوشمند همواره باید سعی کنند پیش از انتشار رسمی اخبار مثبت و زمانی که قیمت‌ها پایین هستند و ترس در بازار حاکم است، اقدام به خرید کنند؛ سپس در زمان انتشار اخبار و رسیدن بازار به اوج هیجان، سهام خود را بفروشند و سود کنند.
سرمایه‌گذارانی که به این اصل توجه کرده بودند، در ماجرای اخیر توانستند سود بسیار خوبی را از جهش ناگهانی بازار کسب کنند.
کلام آخر
ماجرای تصمیمات اخیر ترامپ بار دیگر نشان داد که بازارها بیش از آنکه به واقعیت‌های اقتصادی واکنش نشان دهند، به اخبار، شایعات و هیجانات مقطعی وابسته‌اند. وظیفه سرمایه‌گذاران هوشمند این است که به تحلیل و واقعیت‌های بنیادین اقتصاد توجه کنند و از افتادن در دام هیجانات خبری اجتناب نمایند.
در نهایت، بهتر است همیشه به این توصیه قدیمی بازار پایبند باشید:
«حقیقت را بخرید و خبر را بفروشید!»
