رزرو انتخاب کاردینال رابرت فرانسیس پرِووست به عنوان پاپ لئو XIV در کُنکلاو، نشاندهنده چالشهای موجود در بازارهای پیشبینی کریپتویی است. این انتخاب ۱.۴ میلیارد کاتولیک را شگفتزده کرد و حاکی از عدم دقت ادعای «حکمت جمعی» در چنین شرایطی است.
پیشبینیهای صورتگرفته در پلتفرم پولیمارکت نشان میدهد که شانس پرِووست تا پیش از انتخاب به شدت پایین بوده و اندازهگیریهای بازار به دلیل محیط خاص کُنکلاو و وجود نشت اطلاعات ناکافی، تحت تأثیر قرار گرفته است. همچنین، ورود سرمایههای بزرگ سیاسی میتواند به دوگانگی قیمتها منجر شود.
نتیجه انتخاب پاپ لئو XIV نشان میدهد که هیچ بازار پیشبینیای نمیتواند بهطور کامل بر خطاهای تاریخی و شفافیت اطلاعات غلبه کند. برای سرمایهگذاران و تنظیمگران، این موضوع اهمیت انضباط در بازارها و قوانین ضد دستکاری را مشخص میکند تا از ورود نوسانهای ناخواسته جلوگیری کنند.
انتخاب کاردینال رابرت فرانسیس پرِووست در دومین روز کُنکلاو و معرفی او بهعنوان «پاپ لئو XIV» نه تنها ۱.۴ میلیارد کاتولیک جهان را غافلگیر کرد، بلکه چالش تازهای برای ادعای «حکمت جمعی» بازارهای پیشبینی مبتنی بر بلاکچین به همراه آورد. در پلتفرم پولیمارکت، که سال گذشته بهخاطر پیشبینی دقیق آرای الکترال دونالد ترامپ سر زبانها افتاد، شانس پرِووست تا ساعاتی پیش از بیرونآمدن دود سفید فقط ۱ تا ۱.8 درصد قیمتگذاری شده بود.
در همان لحظه، سه نام مطرح دیگر روی تابلو قرار داشت: کاردینال پیترو پارولین با احتمال ۲۸ درصد، کاردینال لوئیس آنتونیو تاگل با ۲۱ درصد و کاردینال پیتر ترکسون با حدود ۱۲ درصد. بازار روی این سه گزینه، مجموعاً بیش از ۲۴۰ هزار دلار حجم معامله داشت، اما پرِووست به دلیل سابقهٔ چند دههای در پرو و دوری از صحنهٔ واتیکان به چشم معاملهگران نیامده بود.
چرا پولیمارکت اینبار خطا کرد؟
کاربران پولیمارکت قراردادهایی میخرند که به شکل «بله/خیر» روی رخدادهای دنیای واقعی قیمت میگیرند؛ هر سهمِ «بله» یا «خیر» در نهایت با یک دلار تسویه میشود. این مدل در ماجرای انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا بیش از ۵ میلیارد دلار حجم دادوستد جذب کرد و موفق شد مسیر آرای الکترال را بهتر از بسیاری نظرسنجیها پیشبینی کند.
اما کُنکلاو قوانین خاصی دارد: رأیگیری محرمانه است، نشت خبر از پشت درهای سیستین تقریباً ناممکن و تعداد الکترها محدود است. در چنین محیطی گَمانهزنی عمومی، آنهم بر بستری با نقدشوندگی نسبتاً پایین، نمیتواند دادههای معنادار تولید کند.
نکتهٔ دوم، ورود پول بزرگِ «با انگیزهٔ سیاسی» در بازارهای عمومی است. پیشتر نیز یک حساب فرانسوی با شرطبندی سنگین روی پیروزی ترامپ بازار را بههم ریخت و باعث شد انتقادات دربارهٔ دستکاری قیمت بالا بگیرد.
برندگان و بازندگان
با آنکه اکثریت معاملهگران ضرر کردند، دستکم دو کاربر موفق شدند از شانس یکدرصدی سود بادآورده بگیرند؛ طبق برآورد فوربز، هر کدام بیش از ۵۰ هزار دلار به جیب زدند.
این سودهای غیرعادی همان چیزی است که تنظیمگران مالی را حساس کرده است. کمیسیون معاملات آتی کالای ایالات متحده (CFTC) از ۲۰۲۲ تاکنون چند نوبت به پولیمارکت اخطار داده، ۱.۴ میلیون دلار جریمه کرده و امسال اعلام کرده بازبینی مقررات «قراردادهای رویدادمحور» را در دستور کار دارد. در کانادا نیز کمیسیون اوراق انتاریو بهدنبال مصالحهای مشابه با پلتفرم است تا دسترسی کاربران محلی را محدود کند.
پیام این اتفاقات برای صنعت پیشبینی غیرمتمرکز
اتفاق واتیکان یادآوری میکند که بازارهای کریپتویی حتی با فناوری دفتر کل شفاف و تسویهٔ ریل تایم، در نهایت به ظرفیت نقدینگی، ترکیب مشارکتکنندگان و دسترسی اطلاعات تکیه دارند. هر جا دادههای عَمَلیاتی پراکنده یا محرمانه باشد، قیمت نمیتواند «چکیدهٔ حقیقت» شود. این مسأله فقط مختص انتخاب پاپ نیست؛ مذاکرات پشتپردهٔ دیپلماتیک، آمارهای پیش از انتشار رسمی یا هر رخداد کمنشت دیگری میتواند همین چالش را تکرار کند.
در مقابل، شفافیت زنجیرهای و قابلیت ممیزی عمومی داراییها میتواند نقطهٔ قوت این پلتفرمها باشد؛ مشروط به آنکه قوانین ضد دستکاری، حداقل نقدینگی الزامی و دامنهٔ نوسان منطقی تدوین شود، موضوعی که در نشست آیندهٔ میزگرد عمومی CFTC مورد بحث قرار خواهد گرفت.
کلام آخر
انتخاب پاپ لئو XIV نشان داد حتی محبوبترین بازار پیشبینی غیرمتمرکز نمیتواند سپر خطاناپذیر باشد، بهویژه در رخدادهایی که اطلاعاتش قفل در پستوهای تاریخ و سنت است. برای سرمایهگذاران کریپتو، درس ماجرا این است که «حکمت جمعی» بهمحض محدودشدن جریان داده یا ورود بازیگر بزرگ از مسیر اصلی جدا میشود. و برای تنظیمگران، این پرونده نمونهای زنده است از اینکه چگونه پلتفرمهای دیفای باید همزمان پذیرای نوآوری و مسئول مداخله در برابر دستکاری باشند—چه بحث بر سر انتخابات ریاستجمهوری باشد، چه بر سر دود سفید واتیکان.