در حالی که بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال نوسانی همچنان تیتر خبرها را به خود اختصاص می‌دهند، استیبل کوین‌ها به آرامی در حال حل مشکلات دنیای واقعی و کسب محبوبیت به روش‌هایی هستند که حتی توجه منتقدان را نیز کرده‌اند چرا که عده ای در حال استفاده غیر مسئولانه از رمزارزها هستند.
پدیده استیبل کوین‌ها
استیبل کوین‌ها، رمزارزهایی که برای حفظ ارزش ثابت نسبت به یک دارایی مرجع (معمولاً دلار آمریکا) طراحی شده‌اند و در سال‌های اخیر محبوبیت روزافزونی پیدا کرده‌اند. برخلاف همتایان نوسانی‌تر خود، استیبل کوین‌ها به دنبال ترکیب مزایای فناوری بلاکچین با ثبات ارزهای سنتی هستند.
آستین کمپبل، استاد مدعو دانشکده کسب و کار کلمبیا و بنیانگذار Zero Knowledge Consulting، استدلال می‌کند که استیبل کوین‌ها در حال پرداختن به مسائل واقعی در انتقال پول، به ویژه در زمینه‌های بین‌المللی هستند. کمپبل با تجربه در هر دو حوزه مالی سنتی و دنیای رمزارزها، بینش‌های منحصر به فردی در مورد پتانسیل و چالش‌های این فناوری نوظهور ارائه داده است.
موارد استفاده غیر مسئولانه
در حالی که بسیاری از منتقدان رمزارزها مدت‌ها استدلال می‌کردند که ارزهای دیجیتال هیچ مشکل دنیای واقعی را به جز سوداگری و قمار حل نمی‌کنند، استیبل کوین‌ها به نظر می‌رسد که این روند را تغییر داده‌اند. کمپبل اشاره می‌کند که پس از سقوط سال 2022، جدایی قابل توجهی بین حجم معاملات رمزارزها و حجم تسویه استیبل کوین‌ها مشاهده شده است.
این تغییر نشان می‌دهد که استیبل کوین‌ها به طور فزاینده‌ای برای اهدافی فراتر از معاملات رمزارزها استفاده می‌شوند. کمپبل دو مورد استفاده اصلی را شناسایی می‌کند:
- انتقال‌های فرد به فرد: مردم از استیبل کوین‌ها برای پرداخت‌های تجاری و تراکنش‌های فردی استفاده می‌کنند، در واقع “فعالیت دنیای واقعی” را با رمزارزها تسویه می‌کنند.
- دسترسی به دلار: در کشورهایی با ارزهای بی‌ثبات یا دسترسی محدود به دلار آمریکا، استیبل کوین‌ها راهی جایگزین برای نگهداری و معامله دارایی‌های دلاری فراهم می‌کنند.
مزیت استیبل کوین‌ها
یکی از مزایای کلیدی استیبل کوین‌ها، به گفته کمپبل، تفکیک حقوقی است که قبلاً در سیستم سنتی غیرممکن بود. هنگام استفاده از استیبل کوین‌ها، دارایی‌ها همچنان سرمایه‌گذاری شده باقی می‌مانند در حالی که توکن‌ها می‌توانند آزادانه در یک بلاکچین منتقل شوند.
این ساختار امکان انتقال‌های سریع‌تر و کارآمدتر را نسبت به سیستم‌های بانکی سنتی فراهم می‌کند. کمپبل توضیح می‌دهد: “اگر من یک حساب بانکی در JP Morgan داشته باشم و بخواهم پولی را به کسی در Bank of America بفرستم، JP Morgan باید اساساً پول را از حساب‌های خود، هر چیزی که در آن سرمایه‌گذاری شده بود، خارج کند و به BofA بفرستد که دوباره آن را سرمایه‌گذاری خواهد کرد. در دنیای استیبل کوین‌ها، پول فقط در حالت استراحت باقی می‌ماند و در تمام مدت سرمایه‌گذاری شده است.”
مدل‌ها و شفافیت استیبل‌کوین‌ها
همه‌ی استیبل‌کوین‌ها به یک شکل ساخته نمی‌شوند و کمپبل سه مدل اصلی که در حال حاضر استفاده می‌شوند را شرح می‌دهد:
- مدل تتر: مشخصه‌ی این مدل، نبود شفافیت درباره‌ی ذخایر آن است.
- مدل سرکل (USDC): مدیریت ذخایر به مدیران دارایی حرفه‌ای مثل بلک‌راک سپرده می‌شود.
- مدل پاکسوس: ذخایر را به‌صورت داخلی و مانند یک محصول سنتی با ثبات نقدی مدیریت می‌کند و شفافیت کامل تا سطح CUSIP را ارائه می‌دهد.
کمپبل معتقد است که آینده‌ی استیبل‌کوین‌های «ایمن» احتمالاً شبیه به مدل پاکسوس یا رویکرد فعلی سرکل خواهد بود و بر اهمیت شفافیت و مدیریت حرفه‌ای تأکید دارد.
چالش‌ها و نگرانی‌ها
با وجود پتانسیل استیبل‌کوین‌ها، آنها با چندین چالش مواجه هستند:
- عدم قطعیت‌های قانونی: نبود مقررات جهانی و روشن، برای کاربران و صادرکنندگان ریسک ایجاد می‌کند.
- نگرانی‌های حریم خصوصی: ماهیت عمومی تراکنش‌های بلاکچین ردیابی و پیگیری فعالیت‌های مالی را آسان‌تر می‌کند.
- ریسک‌های تمرکزگرایی: بیشتر استیبل‌کوین‌های پشتوانه‌دار با فیات قابلیت مسدودسازی و مصادره دارند که میتواند مورد سوءاستفاده قرار گیرد.
- نگرانی‌های ثبات مالی: با افزایش استفاده از استیبل‌کوین‌ها، سؤالاتی درباره‌ی تأثیرات بالقوه‌ی آنها بر سیستم مالی گسترده‌تر مطرح می‌شود.
کارایی استیبل‌کوین‌ها
کمپبل باور دارد که استیبل‌کوین‌ها می‌توانند نقشی مهم در حل برخی از مشکلات باقی‌مانده از بحران مالی ۲۰۰۸ ایفا کنند. با امکان تسویه‌ی اتمی و ارائه‌ی ابزارهای باثبات در برابر ورشکستگی که می‌توانند در نگهداری شخصی نگهداری شوند، استیبل‌کوین‌ها می‌توانند ریسک سیستماتیک را کاهش داده و ثبات مالی را افزایش دهند.
با این حال، برای رسیدن استیبل‌کوین‌ها به پتانسیل کامل خود، کمپبل بر این باور است که باید ترکیبی از تفکر بومی کریپتو با حکمت مالی سنتی صورت گیرد. این میتواند به سیستمی منجر شود که بهترین ویژگی‌های هر دو جهان را ترکیب کند و کارایی بیشتر، کاهش ریسک و شمول مالی بیشتر را به ارمغان بیاورد.
چشم‌انداز قانونی
همزمان با رشد فزاینده استیبل‌کوین‌ها، قانون‌گذاران در سراسر جهان در حال تلاش برای تعیین نحوه برخورد با این ابزار مالی جدید هستند. کمپبل اشاره می‌کند که مقررات استیبل‌کوین‌ها احتمالاً از الگوی مشابهی با مقررات مالی سنتی پیروی خواهد کرد:
نظارت محلی: برای صادرکنندگان، مقررات بانکداری محلی احتمالاً نقشی کلیدی در نظارت بر عملیات استیبل‌کوین‌ها ایفا خواهند کرد.
ملاحظات فرامرزی: کشورها باید تصمیم بگیرند که آیا می‌توانند به استیبل‌کوین‌های صادر شده در سایر حوزه‌های قضایی اعتماد کنند یا معادل‌سازی انجام دهند.
در ایالات متحده، قوانینی مانند لایحه مک‌هنری-واترز تلاش می‌کنند تا مشخص کنند چه چیزی به عنوان استیبل‌کوین شناخته می‌شود و قوانین مربوط به صدور و استفاده از آنها را تعیین کنند. کمپبل از رویکردی مقرراتی حمایت می‌کند که اجازه آزمایش‌گری را می‌دهد در حالی که در عین حال اطمینان حاصل شود که صداقت درباره ثبات وجود دارد و از رفتار ویژه‌ای جلوگیری شود مگر اینکه تدابیر حفاظتی مناسب وجود داشته باشد.
استیبل‌کوین‌ها در مقابل بانکداری سنتی
یکی از جذاب‌ترین جنبه‌های استیبل‌کوین‌ها، پتانسیل آنها برای تغییر و تحول در بانکداری سنتی است. با این حال، کمپبل توضیح می‌دهد که موانع قابل توجهی وجود دارد که از ایجاد استیبل‌کوین توسط بانک‌ها جلوگیری می‌کند:
- ساختار ترازنامه: سپرده‌های بانکی قابل تعویض نیستند و دارایی‌های بانک‌ها به طور معمول متنوع‌تر و کمتر از ذخایر استیبل‌کوین نقدشونده هستند.
- فرآیندهای تسویه: انتقال پول بین بانک‌ها اغلب شامل فروش یک دارایی و سرمایه‌گذاری مجدد در دیگری است، برخلاف انتقال ساده توکن در استیبل‌کوین‌ها.
برای رقابت مستقیم با استیبل‌کوین‌ها، بانک‌ها باید ترازنامه‌های خود را به طور اساسی تغییر دهند و احتمالاً امانت‌های بدون ریسک ورشکستگی ایجاد کنند که دارایی‌های بسیار نقدی مانند اوراق قرضه خزانه‌داری را نگهداری کنند.
نقش سایر بازیگران مالی
در حالی که بانک‌ها با چالش‌هایی در ورود به بازار استیبل‌کوین‌ها مواجه هستند، سایر واسطه‌های مالی ممکن است موقعیت بهتری برای رقابت داشته باشند:
- شرکت‌های پرداخت: شرکت‌هایی مانند پی‌پال در حال حاضر در حال بررسی گزینه‌های استیبل‌کوین هستند و به پتانسیل تهدید استیبل‌کوین‌ها نسبت به مدل‌های کسب‌وکار خود پی برده‌اند.
- مدیران دارایی: شرکت‌هایی مانند بلک‌راک علاقه خود را به فناوری بلاکچین نشان داده‌اند و ممکن است فرصتی برای کنار زدن بانک‌ها ببینند.
کمپبل پیشنهاد می‌دهد که هر کسی که اولین حرکت را انجام دهد و استیبل‌کوین‌ها را به درستی پیاده‌سازی کند، میتواند به یکی از رهبران نسل بعدی خدمات مالی تبدیل شود.
پیامدهای جهانی
ظهور استیبل‌کوین‌ها پیامدهای مهمی برای کشورهایی با ارزهای ناپایدار یا دسترسی محدود به دلار آمریکا دارد. در حالی که این دارایی‌های دیجیتال می‌توانند یک پناهگاه امن برای پس‌اندازکنندگان فراهم کنند، چالش‌هایی نیز برای دولت‌هایی که تلاش می‌کنند کنترل خود را بر سیستم‌های پولی حفظ کنند، به وجود می‌آورد.
کمپبل خاطرنشان می‌کند که جلوگیری کامل از پذیرش استیبل‌کوین‌ها مستلزم اقداماتی شدید مانند قطع دسترسی به اینترنت است. در عوض، او پیشنهاد می‌کند که برای کشورها بهتر است سیاست‌های پولی خود را بهبود بخشند تا ارزهای فیات خود را جذاب‌تر کنند.
برای ایالات متحده، افزایش استیبل‌کوین‌های دلاری هر دو فرصت و ریسک را به همراه دارد:
- تقویت سلطه دلار: استیبل‌کوین‌ها می‌توانند به حفظ جایگاه دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی کمک کنند.
- پیامدهای امنیت ملی: استیبل‌کوین‌های ساختار یافته‌ی صحیح می‌توانند نظارت بهتر بر جریان‌های مالی را فراهم کنند و در شناسایی بازیگران بد نقش ایفا کنند.
با این حال، اگر مقررات بیش از حد محدودکننده باعث شود که توسعه استیبل‌کوین‌ها به خارج از کشور منتقل شود، آمریکا میتواند نفوذ خود را بر این سیستم مالی نوظهور از دست بدهد.
آینده‌ی استیبل‌کوین‌ها و تاثیرات اجتماعی
پذیرش گسترده‌ی استیبل‌کوین‌ها میتواند تغییرات عمیقی در نحوه‌ی عملکرد اقتصاد جهانی ایجاد کند. این تغییرات میتواند شامل دسترسی گسترده‌تر به خدمات مالی برای کسانی باشد که به بانکداری فعلی دسترسی ندارند، کاهش هزینه‌های تراکنش‌های بین‌المللی، و همچنین افزایش شفافیت در تراکنش‌های مالی به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و ثبت‌محور فناوری بلاکچین.
کمپبل بر این باور است که اگرچه چالش‌های مقرراتی و نگرانی‌های مربوط به ثبات مالی باید جدی گرفته شوند، فرصت‌هایی که استیبل‌کوین‌ها فراهم می‌کنند، می‌توانند تغییرات مثبت و پایداری در سیستم مالی جهانی ایجاد کنند. به ویژه در کشورهایی که با مشکلات ارزی روبرو هستند، استیبل‌کوین‌ها می‌توانند به عنوان ابزاری برای حفظ ارزش و انجام پرداخت‌ها در شرایط بحرانی نقش مهمی ایفا کنند.
در نهایت، کمپبل بر این نکته تأکید دارد که همکاری میان سیاست‌گذاران، نهادهای مالی و شرکت‌های فناوری برای اطمینان از توسعه‌ی ایمن و پایدار استیبل‌کوین‌ها ضروری است. او معتقد است که آینده‌ای که در آن استیبل‌کوین‌ها به بخشی یکپارچه از سیستم مالی تبدیل شوند، تنها با رویکردی متوازن که مزایای نوآوری را در کنار محافظت از کاربران در برابر ریسک‌ها حفظ کند، محقق خواهد شد.
سوء‌برداشت‌ها و مشکلات
کمپبل چندین سوء‌برداشت رایج در میان طرفداران کریپتو درباره‌ی اقتصاد سنتی را تشریح می‌کند:
- تعمیم از مالی شخصی: فرض این که عملیات مالی در مقیاس بزرگ به همان شیوه حساب‌های بانکی فردی عمل می‌کنند.
- نادیده‌گرفتن تخصص مالی: بسیاری از شرکت‌های کریپتو بر تکنولوژی و توسعه محصول تمرکز می‌کنند تا دانش مالی.
- مواضع ایدئولوژیک: برخی از طرفداران کریپتو سیستم‌های پولی سخت را ترویج می‌کنند بدون اینکه به‌طور کامل از پیامدهای آن آگاه باشند.
این سوء‌برداشت‌ها می‌توانند به تصمیم‌گیری‌های ضعیف و ریسک‌های غیرضروری منجر شوند، همانطور که در معرض خطر قرار گرفتن سرکل به فروپاشی بانک سیلیکون ولی مشاهده شد.
مسیر پیش رو
با ادامه تکامل استیبل‌کوین‌ها، کمپبل آینده‌ای را می‌بیند که در آن کنسرسیومی از نهادهای مالی بزرگ در سطح جهانی می‌توانند یک بلاکچین نهادی اما به اندازه کافی غیرمتمرکز برای تراکنش‌های استیبل‌کوین ایجاد کنند. این رویکرد میتواند نگرانی‌ها را در مورد بی‌طرفی و اعتماد را برطرف کند و در عین حال از نقاط قوت هر دو حوزه مالی سنتی و فناوری بلاکچین بهره‌برداری کند.
سخن پایانی
استیبل‌کوین‌ها یک تلاقی جذاب از امور مالی فعلی و نوآوری‌های ارزهای دیجیتال را نشان می‌دهند. در حالی که چالش‌هایی به ویژه در حوزه‌ی مقررات وجود دارد، پتانسیل آنها برای بهبود پرداخت‌های بین‌المللی، ارائه دسترسی مالی و حتی افزایش ثبات مالی جهانی، آنها را به فناوری‌ای ارزشمند برای مشاهده تبدیل می‌کند.
همانطور که جهان مالی به بررسی پیامدهای این فناوری جدید ادامه می‌دهد، یک چیز واضح است: استیبل‌کوین‌ها دیگر فقط یک عنصر حاشیه‌ای در اکوسیستم کریپتو نیستند. آنها به طور فزاینده‌ای ارزش خود را به عنوان یک کاربرد عملی و غیرمحدود برای فناوری بلاکچین ثابت می‌کنند و پتانسیل تغییر آینده مالی جهانی را دارند.
