در حال حاضر، ایلان ماسک به عنوان یکی از شناختهشدهترین و تأثیرگذارترین چهرههای دنیای تکنولوژی و کسب و کار در جهان شناخته میشود. این کارآفرین بزرگ، که به عنوان بنیانگذار تسلا و اسپیساکس شناخته میشود، اکنون تأثیر زیادی در سیاستهای ایالات متحده و تغییرات اساسی در بوروکراسی دولتی این کشور دارد. یکی از جدیدترین اقدامات ایلان ماسک، تشکیل سازمانی به نام DOGE (Department of Government Efficiency) است که هدف آن کاهش هزینههای دولتی و بهینهسازی ساختار بوروکراسی ایالات متحده است.
این سازمان توانسته است در مدت زمان کوتاهی تغییرات عمدهای در ساختار دولت آمریکا ایجاد کند. مجله Time نیز ایلان ماسک را به دلیل قدرتی که در کنترل مخارج دولتی از طریق DOGE به دست آورده، به عنوان یکی از افراد تأثیرگذار در سیاستهای این کشور معرفی کرده است.
تشکیل DOGE و مأموریت آن
سازمان DOGE بهعنوان یک نهاد جدید و بدون هیچ گونه چارچوب قانونی مشخص، توسط ایلان ماسک با هدف کارآمدتر کردن ساختار دولتی ایالات متحده تشکیل شد. این سازمان شامل کارکنان موقت و جوان است که هیچگونه منشور قانونی یا وبسایت رسمی ندارند.
هدف اصلی این گروه کوچک، کاهش بودجه، حذف برنامههای دولتی که به نظر غیرضروری میآیند، و بهویژه از بین بردن ساختار بوروکراتیک پیچیدهای است که روندهای اجرایی دولت را کند کرده و بسیاری از اهداف رئیسجمهور وقت، دونالد ترامپ، را به تأخیر میاندازد.
اعضای DOGE با ورود به آژانسهای مختلف دولتی مانند USAID (سازمان توسعه بینالمللی ایالات متحده)، وزارت خزانهداری و دیگر نهادهای دولتی، شروع به تغییرات عمدهای کردند. این تغییرات شامل بررسی و تغییر در فرآیندهای اجرایی، کاهش تعداد کارکنان، و نظارت بر نحوه عملکرد این نهادها میشود. در بسیاری از موارد، اعضای DOGE تهدید به اخراج یا تغییر شرایط کاری بسیاری از کارکنان دولت کردهاند و فشارهای زیادی به سیستمهای موجود وارد کردهاند.
قدرت ایلان ماسک و تأثیرات آن بر دولت
در تاریخ ایالات متحده، هیچ فردی به اندازه ایلان ماسک از تواناییها و منابع مالی خود برای ایجاد تغییرات در سیستم دولتی استفاده نکرده است. او با کمک تیم خود از DOGE، تأثیرات عمدهای بر نحوه عملکرد بسیاری از نهادهای دولتی گذاشته است. برای مثال، سازمان توسعه بینالمللی ایالات متحده (USAID) که معمولاً میلیاردها دلار کمکهای بشردوستانه را به کشورهای در حال توسعه ارسال میکند، تحت فشارهای شدیدی قرار گرفت. تیم DOGE پس از ورود به این سازمان، بسیاری از کارکنان را تحت فشار قرار داد و در نهایت باعث تعطیلی اکثر دفاتر این سازمان در سراسر جهان شد. این اقدامات بهویژه برای کسانی که به کمکهای بشردوستانه وابسته بودند، نگرانیهایی را ایجاد کرد.
ایلان ماسک با اعمال فشار به نهادهای دولتی، توانست روندهایی را ایجاد کند که بسیاری از آنها به سود پروژههای خاص خود و همچنین اهداف سیاسی رئیسجمهور ترامپ باشد. ماسک بهطور مستقیم مسئولیت کاهش شدید هزینهها در دولت را به عهده گرفت و بهطور خاص در پروژههایی که به نظر او هزینهبر و بیاثر بودند، اقدامات جدی انجام داد. برخی از کارشناسان بر این باورند که چنین اقدامات شدیدی میتواند به کاهش بهرهوری و محدودیتهای منابع در بخشهای مختلف دولتی منجر شود.
انتقادات و واکنشها به اقدامات DOGE
هرچند اقدامات DOGE و ایلان ماسک در ابتدا از سوی برخی از حامیان کوچکسازی دولت مورد استقبال قرار گرفت، اما این اقدامات با واکنشهای منفی و انتقادات بسیاری مواجه شد.
منتقدان این اقدامات، به ویژه کسانی که در داخل سیستم دولتی ایالات متحده کار میکنند، معتقدند که تأثیرات این تغییرات میتواند به کاهش کیفیت خدمات عمومی، مختل شدن پروژههای بشردوستانه و حتی آسیب به امنیت ملی منجر شود.
این نگرانیها از آنجا نشأت میگیرد که ماسک، به عنوان یک تاجر بزرگ، میتواند با استفاده از منابع مالی و نفوذ خود، اهداف شخصی خود را در سطح دولت پیادهسازی کند، بدون آنکه تحت نظارت و کنترل مؤثری قرار گیرد. به همین دلیل، بسیاری از مخالفان او هشدار میدهند که این اقدامات میتواند به تهدیدی جدی برای اصول دموکراتیک ایالات متحده تبدیل شود.

مقاومت در برابر DOGE و نگرش دولت ایالات متحده
در پاسخ به اقدامات DOGE، بسیاری از کارکنان دولتی تصمیم گرفتند که مقاومت کنند. برخی از کارمندان دولت گزارش دادهاند که به دلیل تغییرات عمده در ساختار شغلی خود، احساس ناامنی کرده و مجبور به مقابله با فشارهای وارده هستند. این کارمندان معمولاً در برابر تغییرات ناگهانی در نحوه عملکرد نهادهای دولتی و تهدید به اخراج یا کاهش دستمزدها مقاومت نشان میدهند. بسیاری از آنها حتی به فکر شکایت یا اقدام قانونی علیه سازمان DOGE و ایلان ماسک هستند.
یکی از موضوعات مهمی که در آینده میتواند مطرح شود، این است که آیا ایالات متحده میتواند چنین تغییرات عمدهای را در سیستم دولتی خود بدون کاهش کیفیت خدمات عمومی و آسیب به بخشهای مختلف دولتی اجرایی کند یا خیر. برخی از کارشناسان معتقدند که در صورتی که این تغییرات بهدرستی مدیریت نشوند، ممکن است بسیاری از خدمات دولتی بهطور قابل توجهی آسیب ببینند و مردم عادی از آن منتفع نشوند.
کلام آخر
در نهایت، اقدامات ایلان ماسک و سازمان DOGE تنها یک نشانه از تغییرات عمدهای است که در آیندهای نزدیک در ساختار دولتی ایالات متحده ممکن است رخ دهد. این تغییرات میتوانند به تأثیرات عمیقی در سیاستهای دولت، نحوه اجرای برنامههای عمومی و حتی رویکردهای اقتصادی و اجتماعی ایالات متحده منجر شوند.
در حالی که برخی این تغییرات را به عنوان یک قدم مثبت به سوی کارآمدتر کردن دولت میبینند، بسیاری دیگر نگرانیهایی جدی در مورد تمرکز بیش از حد قدرت در دستان یک فرد غیرانتخابی دارند. برای بسیاری از ناظران، این جنگ علیه بوروکراسی دولتی توسط ایلان ماسک میتواند به سرآغاز دوران جدیدی در تاریخ ایالات متحده تبدیل شود که در آن توازن قدرت و نظارت بر دولت نیازمند بازنگری جدی است.
در نهایت، آینده این تغییرات در گرو واکنشها و اقداماتی است که دولت ایالات متحده، کنگره و مردم خواهند داشت. تنها زمان مشخص خواهد کرد که آیا ماسک قادر خواهد بود اهداف خود را پیادهسازی کند یا اینکه نیروهای مخالف به قدری قدرتمند خواهند بود که از پیشروی او جلوگیری کنند.