مدتها بود که ویتالیک بوترین بهعنوان نابغه جوان دنیای رمزارز شناخته میشد. بنیانگذار لاغر و شوخطبع اتریوم که با تیشرتهای رنگارنگ و طرح حیواناتش معروف است، بزرگترین رقیب بیتکوین را خلق کرد و چشمانداز تکنوآرمانشهری خود را برای تغییر نظام مالی و زندگی روزمره دیجیتال ارائه داد.
سقوط تدریجی اتریوم در سایه دنیای جدید ترامپ
اکنون پروژه بوترین که زمانی توجه شرکتهای بزرگ آمریکایی و والاستریت را جلب کرده بود، برای تحقق وعدههای اولیه خود در آستانه دومین دهه فعالیتش به چالش برخورده است؛ صنعتی که با ورود دونالد ترامپ دگرگون شده، و اتریوم دیگر با آن هماهنگ نیست. توسعهدهندگان در حال مهاجرت هستند، هواداران اولیه خشمگیناند و رمزارز شبکه (اتر) از بیتکوین و رقبای کوچکتر عقب افتاده است.
فشار فزاینده بر ویتالیک بوترین
فشار بر بوترینِ ۳۱ ساله، آشکار شده و انتقادها از رهبری او بالا گرفته است.
او برای یکی از منتقدان بنیاد اتریوم نوشت:
«اگر به فشار ادامه دهید، محیطی مسموم برای بهترین استعدادها ایجاد میکنید و کار مرا سختتر میکنید.»
خشم او نشانهای واضح از چالشهایی است که اتریوم با آن روبروست که کاربرد عملی رمزارزها و بلاکچین، تحتالشعاع میمها و سوداگریها قرار گرفته، آن هم با مُهر تأیید رئیسجمهور آمریکا!
افت شدید ارزش اتریوم و عقبافتادن از رقبا
اتریوم همچنان دومین رمزارز بزرگ جهان است، اما ارزش کل اتر در گردش حدود ۲۲۵ میلیارد دلار است. اتر در سال ۲۰۲۵ حدود ۴۴٪ سقوط کرده که بدترین سقوط سهماهه از بازار نزولی سال ۲۰۲۲ به شمار میرود. در سال گذشته، بیتکوین ۳۰٪ رشد داشته اما اتریوم ۴۵٪ سقوط کرده و از رقبا عقب مانده است.
تعداد توسعهدهندگان فعال اتریوم نیز ۱۷٪ کاهش یافته است. در مقابل، سولانا، رقیب اصلی اتریوم که میزبان رمزارزهای میم محبوب از جمله توکن ترامپ است، ۸۳٪ افزایش توسعهدهنده در سال ۲۰۲۴ داشته است.

بحران هویتی اتریوم و کاهش انتظارات بازار
تحلیلگران استاندارد چارترد اخیراً پیشبینی قیمت پایان سال اتر را ۶۰٪ کاهش دادهاند و تأکید میکنند که «برتری اتریوم مدتی است که در حال کاهش است»، زیرا با «نوعی بحران هویتی» مواجه شده است.
بوترین اخیراً در کنفرانسی در سانفرانسیسکو به انتقادها پاسخ داد و گفت:
«تنها چیزی که میتواند اتریوم را پیش ببرد، ارائه ارزش بلندمدت و پایدار برای مردم است.»
رؤیای ایجاد کامپیوتر جهانی غیرمتمرکز
بوترین که در روسیه بزرگ شده و سپس به کانادا مهاجرت کرده، وایتپیپر اتریوم را در سال ۲۰۱۴ با هدف اصلاح نقاط ضعف بیتکوین نوشت. هدف او ایجاد «کامپیوتر جهانی مشترک» خارج از کنترل شرکتها یا دولتها بود.
بلاکچین اتریوم برای اجرای قراردادهای دیجیتال و برنامههای غیرمتمرکز طراحی شد. در دوران رونق بازار رمزارز در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۲۱، سرمایهگذاران به این چشمانداز جذب شدند و هزاران برنامه متنوع از بازی تا بازارهای مالی روی آن ساخته شد.
فاصله گرفتن بوترین از فضای سیاسی-اقتصادی جدید آمریکا
هویت ساده و غیرمادی بوترین چندان با فضای جدید ایجاد شده توسط ترامپ سازگار نیست. وقتی ترامپ از رمزارزها حمایت کرد، رهبران بسیاری از پروژهها به سمت او شتافتند اما بوترین فاصله خود را حفظ کرد و در شبکه اجتماعی از «تغییر مسیر به سمت ذهنیت عصر برنزی» (فلسفهای بسیار مردسالارانه و محبوب میان طرفداران ترامپ و رمزارز) انتقاد کرد.
تضعیف جایگاه اتریوم در واشنگتن
اتریوم به دلیل تأکید بوترین بر غیرمتمرکز بودن، از نظر سیاسی منزوی شده است. بوترین و جامعه او در نشست اخیر ترامپ با رهبران صنعت رمزارز غایب بودند و اکنون برخی آن را یک ضعف میدانند.
شکست انتظارات از پروژههای دیفای و وب ۳
مسائل اتریوم فقط به سیاست محدود نمیشود. برنامههای مالی غیرمتمرکز (دیفای) که روی اتریوم ساخته شدند، موفقیت چندانی نداشتند و اکثر کاربردهای عملی محدود باقی ماندند. حتی استیبلکوینها نیز عمدتاً برای معاملات سوداگرانه استفاده میشوند.
در همین حال، سولانا به دلیل سرعت بالا و کارمزد پایین، مورد توجه قرار گرفته است. در ماه فوریه تعداد آدرسهای فعال سولانا تقریباً دو برابر اتریوم و تعداد تراکنشها پنج برابر آن بوده است.
انتقاد از بنیاد اتریوم و نیاز به تغییر رویکرد
بسیاری معتقدند بنیاد اتریوم با بیتوجهی به قیمت توکن، باعث کاهش فعالیت روی شبکه اصلی شده است. بوترین اخیراً دو مدیر اجرایی جدید را برای تغییر وضعیت منصوب کرد اما تأکید کرد: «اگر بلاکچین اکنون فقط یک کازینو باشد، این دیگر چیزی نیست که به آن علاقه داشته باشم.»