صنعت ارزهای دیجیتال همواره به داشتن پروژه‌های خلاقانه و گاه عجیب شهرت دارد. یکی از این پدیده‌ها، «میم‌کوین»ها (Memecoins) هستند؛ توکن‌هایی که بیشتر از روی شوخی یا جلب توجه خلق می‌شوند
اما گاه ارزش‌های سرسام‌آوری پیدا می‌کنند. در این میان، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده و همسرش ملانیا ترامپ، با عرضهٔ دو توکن جدید جنجال تازه‌ای در بازار کریپتو به پا کرده‌اند. توکن «TRUMP» که روز جمعه معرفی شد، به‌سرعت به ارزش بازار ۱۵ میلیارد دلار رسید اما سپس با عرضهٔ توکن جدید «MELANIA» از سوی همسر ترامپ، بخش قابل‌توجهی از ارزش خود را از دست داد.
این اتفاق باعث شد مدیران ارشد و سرمایه‌گذاران صنعت کریپتو نگران شوند و نسبت به پیامدهای احتمالی چنین میم‌کوین‌هایی برای آیندهٔ این بازار هشدار دهند.
در این مقاله، قصد داریم نگاهی عمیق به این رویداد بیندازیم و بررسی کنیم که چرا برخی از بازیگران مهم حوزهٔ رمزارز، ترامپ و تیم او را متهم می‌کنند که با عرضهٔ میم‌کوین‌های بی‌ارزش، اعتماد عمومی و سرمایه‌گذاران را تضعیف می‌کنند. همچنین به نقش احتمالی رئیس‌جمهور منتخب در آیندهٔ صنعت کریپتو می‌پردازیم و به این پرسش پاسخ می‌دهیم که آیا این قبیل اقدامات، در تضاد با وعده‌های ترامپ برای تبدیل ایالات متحده به قطب جهانی ارزهای دیجیتال است یا خیر.
میم‌کوین چیست و چرا عرضهٔ TRUMP و MELANIA جنجالی شد؟
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بازار کریپتو، انعطاف‌پذیری و پتانسیل بالا برای نوآوری است. همین عامل سبب شده تا در کنار پروژه‌های قدرتمند و مبتنی بر فناوری بلاکچین، توکن‌هایی شکل بگیرند که اهداف جدی ندارند و بیشتر از روی شوخی و سرگرمی توسعه می‌یابند. به این توکن‌ها «میم‌کوین» گفته می‌شود که معروف‌ترین نمونهٔ آن «دوج‌کوین» (Dogecoin) است.
در اغلب مواقع میم‌کوین‌ها از پشتوانهٔ رسمی و گسترده برخوردار نیستند و قیمتشان صرفاً به قدرت تبلیغات و جو روانی بازار بستگی دارد. حالا که دونالد ترامپ و همسرش وارد این عرصه شده‌اند، ماجرا بسیار پیچیده‌تر شده است.
عرضهٔ توکن TRUMP در روز جمعهٔ گذشته، باعث شد بخشی از فعالان بازار تصور کنند که این نشانه‌ای است از حمایت رسمی ترامپ از حوزهٔ کریپتو است اما مشکل از جایی آغاز شد که تنها دو روز بعد، ملانیا ترامپ توکن دیگری را با نام MELANIA راه‌اندازی کرد و این حرکت باعث شد ارزش TRUMP به‌سرعت افت کند و سرمایه‌گذاران سردرگم شوند.
انتقاد شدید مدیران ارشد کریپتو از میم‌کوین‌های ترامپ
به‌طور کلی، بازار کریپتو به‌دلیل نوسانات قیمتی شدید و ظهور پروژه‌های مشکوک، همیشه زیر ذره‌بین نهادهای نظارتی و منتقدان بوده است. گروهی از مدیران ارشد و سرمایه‌گذاران مشهور این حوزه به سرعت واکنش نشان دادند و اظهار داشتند که راه‌اندازی میم‌کوین‌هایی مانند TRUMP و MELANIA نه‌تنها اعتباری برای این صنعت به ارمغان نمی‌آورد، بلکه وجههٔ آن را نزد سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران سنتی خدشه‌دار می‌کند.
برای نمونه، «راب هدیک» (Rob Hadick)، از شرکای عمومی در شرکت سرمایه‌گذاری کریپتویی Dragonfly Capital، در واکنش به این اتفاق گفت:
این توکن‌ها لکه‌ای ننگ بر دامان این صنعت هستند و فعالان واقعی حوزهٔ کریپتو باید تلاش کنند آن را به فراموشی بسپارند. او معتقد است که چنین پروژه‌هایی عملاً نشان می‌دهند که برخی افراد صرفاً از جنبه‌های بازاریابی و هیجانی کریپتو سوءاستفاده می‌کنند.
از سوی دیگر، «بالاجی سرینیواسان» (Balaji Srinivasan)، سرمایه‌گذار و مدیر سابق فناوری در صرافی مطرح Coinbase، میم‌کوین‌ها را نوعی «بخت‌آزمایی مجموع صفر» توصیف کرد. او بر این باور است که قیمت این توکن‌ها در نهایت سقوط می‌کند و آن دسته از خریدارانی که در آخرین مراحل وارد می‌شوند، همه‌چیز را از دست می‌دهند. به‌عبارتی، میم‌کوین‌ها برای تعداد محدودی سودآوری دارند، ولی عدهٔ زیادی متضرر می‌شوند.
در آن هیچ خلق ثروتی صورت نمی‌گیرد. هر سفارش خرید، دقیقاً در برابر یک سفارش فروش قرار می‌گیرد. پس از یک جهش اولیه، قیمت در نهایت سقوط می‌کند و آخرین خریداران همه‌چیز را از دست می‌دهند.
> در واقع، اگر پلتفرم کارمزد هم بگیرد، حتی میتواند یک بازی با مجموع منفی باشد.
همچنین «آنتونی اسکاراموچی» (Anthony Scaramucci)، بنیان‌گذار SkyBridge Capital و مدیر پیشین ارتباطات کاخ سفید در دورهٔ اول ریاست‌جمهوری ترامپ، با انتقاد شدید از عرضهٔ میم‌کوین‌های ترامپ اشاره کرد که معرفی MELANIA باعث سقوط ارزش TRUMP شد. جالب است که اسکاراموچی در سال ۲۰۱۷ تنها ۱۱ روز در سمت مدیر ارتباطات دولت ترامپ بود اما بعد از آن ترامپ وی را اخراج کرد؛ از آن زمان به بعد، او به یکی از منتقدان سرسخت این خانواده تبدیل شده است.
چالش اعتبار برای خانوادهٔ ترامپ و کاخ سفید
علاوه بر فعالان بازار کریپتو، برخی کارشناسان سیاسی نیز نگران این هستند که پشتیبانی ضمنی خانوادهٔ ترامپ از میم‌کوین‌های بی‌پشتوانه، ممکن است پیامدهای نامطلوبی برای جایگاه رئیس‌جمهور منتخب در افکار عمومی به همراه داشته باشد.
«گابور گورباکس» (Gabor Gurbacs)، مدیر پیشین حوزهٔ دارایی‌های دیجیتال در شرکت VanEck و بنیان‌گذار PointsVille، در پستی اعلام کرد:
این میم‌کوین‌ها اعتبار ریاست‌جمهوری ترامپ و حتی جایگاه سیاسی خانوادهٔ او را خدشه‌دار می‌کنند.
گورباکس بر این باور است که عواقب این حرکت هنوز شروع نشده و ممکن است تبعات سنگینی در آینده داشته باشد؛ او حتی به ترامپ توصیه کرده که مشاوران کریپتویی خود را اخراج کند.
البته تاکنون نمایندگان ترامپ پاسخی به این انتقادات نداده‌اند؛ اما ریشهٔ اصلی بحث این است که خود ترامپ قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری، دیدگاهی منفی نسبت به ارزهای دیجیتال داشت و حتی در توییتر آنها را «شبه پول» نامیده بود. اما با رشد چشمگیر حمایت سرمایه‌گذاران کریپتو در جریان انتخابات اخیر آمریکا و تزریق پول قابل‌توجهی به کمپین ترامپ، او موضعی مثبت‌تر اتخاذ کرد.
برنامه‌های ترامپ برای تبدیل آمریکا به قطب جهانی کریپتو
دونالد ترامپ بارها در کمپین‌های انتخاباتی اخیر وعده داده که ایالات متحده را به هستهٔ اصلی صنعت رمز ارز در جهان تبدیل خواهد کرد. او از ایدهٔ ایجاد ذخیرهٔ ملی بیت‌کوین حمایت کرده و حتی گفته است که بخش بزرگی از زیرساخت‌های مالی دولت باید با فناوری بلاکچین همگرا شود.
یکی از اقدامات احتمالی او پس از تحلیف، صدور یک فرمان اجرایی است که کریپتو را «اولویت ملی» اعلام کند. این موضوع از نظر بسیاری از سرمایه‌گذاران نهادی و شرکت‌های بزرگ، نشانگر آن است که دولت ترامپ میتواند فضای مناسبی برای رشد و شکوفایی استارت‌آپ‌های بلاک‌چینی فراهم کند.
اگر هدف ترامپ جدی‌گرفتن صنعت کریپتو باشد، چرا باید با عرضهٔ توکن‌هایی که پشتوانهٔ فنی و اقتصادی روشنی ندارند، فضای شک و تردید را بر بازار حاکم کند؟ به‌خصوص که همزمان شدن این راه‌اندازی با جنجال‌های سیاسی و نزدیک‌بودن مراسم تحلیف، تردیدها را در مورد نیت واقعی خانوادهٔ ترامپ بیشتر می‌کند.
تجربه‌های پیشین ترامپ در حوزهٔ کریپتو و NFT
ترامپ پیش از این هم سابقهٔ ورود به دنیای کریپتو را داشته است. یکی از پروژه‌های بحث‌برانگیز او عرضهٔ مجموعه‌ای از توکن‌های غیرمثلی (NFT) بود که در آن تصویر ترامپ در لباس‌ها و ژست‌های متفاوت به‌عنوان آثار کلکسیونی فروخته می‌شد. در کنار او، پسران ترامپ نیز در مقاطعی از پروژه‌هایی حمایت کرده‌اند که ادعاهای بزرگی دارند اما جزئیات دقیقی از جمله پروژه‌ای به نام World Liberty Financial، منتشر نمی‌کنند.
از طرفی، عده‌ای باور دارند که تیم ترامپ با این اقدامات، بدنهٔ هواداران و طرفداران خود را هدف قرار می‌دهد؛ کسانی که علاقه‌مند به هر نوع دارایی منقش به نام یا چهرهٔ ترامپ هستند. در چنین شرایطی، ممکن است گروهی از سرمایه‌گذاران خُرد صرفاً به‌دلیل علاقهٔ سیاسی یا شخصیتی، وارد این توکن‌ها شوند و ریسک زیادی را متحمل شوند. این در حالی است که ذات میم‌کوین‌ها میتواند در کمتر از چند ساعت ارزش خود را چند برابر افزایش یا کاهش دهد.
واکنش کلی بازار و آیندهٔ میم‌کوین‌های ترامپ
همراهی بازار کریپتو با این میم‌کوین‌ها در ابتدا بالا بود، اما پس از افت ارزش توکن TRUMP و جابه‌جایی بخشی از سرمایه‌گذاران به MELANIA، اکنون نوعی تردید بر بازار حاکم شده است.
بسیاری از تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که این روند، موقتی و هیجانی باشد. اما آسیب روانی آن میتواند مدت‌ها در ذهن سرمایه‌گذاران باقی بماند. برای مثال، «کارولین مورون» (Caroline Mauron)، یکی از هم‌بنیان‌گذاران Orbit Markets که خدمات نقدینگی برای مشتقات کریپتو ارائه می‌دهد، رویداد مربوط به این میم‌کوین‌ها را «غیرمنتظره» توصیف کرد و گفت حتی صنعت کریپتو هم احتمال این ماجرا را نمی‌داد.
این کارشناس در ادامه توضیح داد که بازارها انتظار یک رویکرد سنتی‌تر و سازنده‌تر از سوی ترامپ داشتند و احتمالاً هنوز هم این امید وجود دارد که او سیاست‌های حامی بلاکچین و رمز ارزها را در پیش بگیرد. اما آنچه در روزهای اخیر شاهدش بودیم، نشان می‌دهد که نقش این توکن‌ها در سیاست‌گذاری کلی ترامپ، یا کم‌رنگ است یا به شکل درستی مدیریت نشده است.
در نهایت، باید دید که آیا عرضهٔ میم‌کوین‌های جنجالی از سوی خانوادهٔ ترامپ صرفاً یک حرکت کوتاه‌مدت برای جلب توجه بوده یا این که نشان‌دهندهٔ نوعی استراتژی پیچیده‌تر است. اگر ترامپ قصد دارد واقعاً ایالات متحده را به کانون جهانی ارزهای دیجیتال تبدیل کند، راه‌اندازی میم‌کوین‌های بدون پشتوانهٔ خاص، راه مطمئنی برای کسب اعتماد فعالان حرفه‌ای این صنعت نیست. اگرچه طرفداران ترامپ احتمالاً استقبال گرم‌تری از این توکن‌ها داشته باشند، اما گسترش آنها در میان سرمایه‌گذاران جدی‌تر، نیازمند شفافیت، ثبات و امنیت بالاتر است.
کلام آخر
ظهور توکن‌های جنجالی TRUMP و MELANIA در روزهای منتهی به تحلیف دونالد ترامپ، بار دیگر نشان داد که بازار ارزهای دیجیتال تا چه حد در برابر اخبار و رویدادهای مقطعی آسیب‌پذیر است. گرچه ترامپ وعده داده است که ایالات متحده را به قطب کریپتو تبدیل کند و حتی امکان صدور فرمانی اجرایی برای اعلام ارزهای دیجیتال به‌عنوان «اولویت ملی» را مطرح کرده، عرضهٔ همزمان دو میم‌کوین بی‌ثبات و بدون پشتوانهٔ روشن، اعتبار این وعده‌ها را زیر سؤال می‌برد.
انتقادهای مدیران ارشد کریپتو هم کم‌سابقه نیست؛ بلکه آنها مدت‌هاست با پروژه‌های میم‌کوینی که تنها بر مبنای شوخی و تبلیغات ساخته می‌شوند، مقابله کرده‌اند. با این تفاوت که حالا پای رئیس‌جمهور منتخب آمریکا و همسرش در میان است و این موضوع حساسیت‌ها را دوچندان می‌کند. از دیدگاه سرمایه‌گذاران بزرگ و شرکت‌های جدی حوزهٔ بلاکچین، این نوع پروژه‌ها میتواند وجههٔ کلی صنعت را دچار خدشه کرده و باعث شود سیاست‌مداران یا رسانه‌های عمومی، ارزهای دیجیتال را جدی نگیرند.
در عین حال، طرفداران ترامپ و برخی معامله‌گران ریسک‌پذیر بازار کریپتو ممکن است از این فرصت برای کسب سود سریع بهره ببرند. اما نمی‌توان از احتمال ضررهای سنگین و ناگهانی چشم‌پوشی کرد؛ خصوصاً زمانی که یک میم‌کوین بخش عمده‌ای از ارزش خود را طی چند ساعت یا چند روز از دست بدهد. تجربهٔ سقوط ارزش TRUMP با معرفی MELANIA نشان داد که وفاداری سرمایه‌گذاران به یک میم‌کوین ممکن است بسیار شکننده باشد.
در نهایت، اگر قرار است دولت ترامپ واقعاً زمینه‌ساز رشد صنعت کریپتو شود و باعث ارتقای جایگاه بین‌المللی آن گردد، احتمالاً باید رویکرد محتاط‌تری نسبت به عرضهٔ توکن‌های تبلیغاتی و هیجانی داشته باشد. مدیران ارشد صنعتی که از ابتدا با نوسانات شدید ارزهای دیجیتال کنار آمده‌اند، حالا از ترامپ و تیم مشاوران او انتظار دارند که از سیاست‌های جدی، شفاف و قابل اتکا برای تقویت این اکوسیستم استفاده کنند. این در حالی است که میم‌کوین‌های بدون کاربرد واقعی، همچنان مهم‌ترین نقطهٔ ضعف این بازار در نزد افکار عمومی و سیاست‌گذاران سنتی به شمار می‌روند.
از همین رو، ادامهٔ انتقادات و فشارهای رسانه‌ای به خانوادهٔ ترامپ برای توقف عرضهٔ چنین توکن‌هایی دور از ذهن نخواهد بود. اکنون همهٔ نگاه‌ها به اقدامات آتی ترامپ و همکارانش دوخته شده است؛ آیا او در اولین روزهای حضور در کاخ سفید، فرمان‌های اجرایی مهمی را در زمینهٔ کریپتو صادر می‌کند و شائبهٔ کمرنگ‌بودن حمایت جدی‌اش از این صنعت را از بین می‌برد؟ یا این که میم‌کوین‌های جنجالی، شروعی برای جهت‌گیری پرسروصدای تیم ترامپ در بازار ارزهای دیجیتال هستند؟
تنها گذر زمان میتواند پاسخ قطعی به این پرسش‌ها بدهد؛ اما آنچه مسلم است، بازار کریپتو از حیث نوسانات و رخدادهای شگفت‌انگیز هرگز بی‌رمق نخواهد ماند.
