بحران قطع برق در کوبا: یک چالش ادامه‌دار
کوبا، کشوری که سال‌هاست با مشکلات اقتصادی و کمبود منابع دست و پنجه نرم می‌کند، اکنون با بحرانی تازه مواجه شده است: قطع مکرر برق. در تاریخ 20 اکتبر 2024، شبکه برق کوبا برای چهارمین بار در طول 48 ساعت دچار فروپاشی شد. این فروپاشی، که در حالی رخ داد که تلاش‌هایی برای بازگرداندن برق به بخش‌هایی از جزیره صورت گرفته بود، نگرانی‌های بسیاری را در مورد توانایی دولت برای رفع سریع این بحران برانگیخت.
این قطعی‌های گسترده، که میلیون‌ها نفر را در تاریکی فرو برده است، موجب شکل‌گیری اعتراضات پراکنده در سراسر کوبا شده است. در حالی که دولت تلاش می‌کند تا با استفاده از ژنراتورهای موقت برق برخی مناطق را تأمین کند، بسیاری از مردم ناامید از این وضعیت به خیابان‌ها آمده‌اند و خواستار راه‌حل‌های پایدارتر هستند.
اثرات طوفان و شرایط بحرانی
در حالی که مقامات تلاش می‌کنند تا برق را دوباره به شبکه بازگردانند، طوفان گرمسیری اسکار، که به تازگی از بخش شرقی جزیره عبور کرده است، مشکلات بیشتری را به وجود آورده است. بادهای شدید و بارش باران‌های سیل‌آسا باعث شده تا روند بازسازی زیرساخت‌های برق با چالش‌های بیشتری روبرو شود. علاوه بر این، قطعی اینترنت به دلیل نبود برق، مشکلات ارتباطی مردم را دوچندان کرده و دسترسی آنها به اطلاعات و خدمات حیاتی را محدود کرده است.
مقامات دولتی در حالی تلاش می‌کنند تا برق را تا روز دوشنبه یا سه‌شنبه بازگردانند، اما هنوز مشخص نیست که این مشکل تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. با این حال، وزیر انرژی و معادن، ویسنته د لا او لوی، اعلام کرده است که اکثریت مردم کوبا همچنان از تلاش‌های دولت برای بازگرداندن برق حمایت می‌کنند و این اعتراضات کوچک را نادیده گرفته‌اند.
اعتراضات و واکنش‌های مردمی
اعتراضات مردمی در کوبا
با افزایش تعداد و مدت زمان قطع برق‌ها در کوبا، برخی از مردم خشمگین از وضعیت موجود به خیابان‌ها آمده‌اند. اعتراضات کوچک و پراکنده‌ای در نقاط مختلف هاوانا، پایتخت کوبا، به ویژه در مناطق فقیرتر شهر همچون سان میگل پادرون شکل گرفته است. معترضین با استفاده از روش‌های مرسوم در آمریکای لاتین، مانند «کاسرولازو» (ضربه زدن به قابلمه‌ها)، به قطع برق و کمبود غذا و آب اعتراض کردند. این اعتراضات با مسدود کردن جاده‌ها و پر کردن خیابان‌ها با توده‌های زباله همراه بود.
اما این اعتراضات به سرعت توسط نیروهای امنیتی سرکوب شد. حضور سنگین پلیس در نقاط مختلف شهر به چشم می‌خورد و توانست بخش عمده‌ای از معترضین را متفرق کند. این در حالی است که برخی از مردم همچنان ناامید و خسته از وضعیت موجود، به دنبال راه‌حلی پایدارتر برای مشکلات خود هستند.
واکنش دولت کوبا به اعتراضات
مقامات کوبا، از جمله رئیس‌جمهور میگل دیاز-کانل، نسبت به اعتراضات واکنش نشان دادند. دیاز-کانل در یک برنامه تلویزیونی ظاهر شد و با پوشیدن لباس نظامی، مردم را به آرامش و انضباط در بیان نارضایتی‌های خود دعوت کرد. او تأکید کرد که دولت اجازه هیچ‌گونه اقدامات خرابکارانه یا بی‌نظمی در جامعه را نخواهد داد و از مردم خواست تا مشکلات خود را با «انضباط و ادب» بیان کنند.
در همین حال، وزیر انرژی و معادن، ویسنته د لا او لوی، اظهار داشت که اکثر مردم کوبا این مشکلات را درک کرده و از تلاش‌های دولت برای بازگرداندن برق حمایت می‌کنند. او گفت: «این فرهنگ کوبایی است که همکاری کنند. حوادث کوچک و جداگانه‌ای که وجود دارد، نادرست و نامناسب تلقی می‌شوند.»
چالش‌های پیش روی بازسازی شبکه برق
تلاش‌های دولت برای بازسازی شبکه برق
دولت کوبا در تلاش است تا با استفاده از تمام منابع موجود، برق را به مناطق مختلف کشور بازگرداند. در روز یکشنبه، مقامات توانستند به 160,000 نفر از ساکنان هاوانا برق رسانی کنند، اما این پیشرفت کوتاه‌مدت بود. تنها چند ساعت بعد، شبکه برق دوباره فروپاشید و تمامی تلاش‌ها به نقطه‌ی صفر بازگشت. این اتفاق موجب ناامیدی بسیاری از مردم شد که امیدوار بودند مشکلات به زودی حل شوند.
این فروپاشی‌های مکرر نشان‌دهنده وضعیت نامطلوب زیرساخت‌های قدیمی کوبا است. بسیاری از نیروگاه‌های این کشور، که به سوخت نفت متکی هستند، با مشکلات فراوانی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. علاوه بر آن، کمبود سوخت و قطعات یدکی به دلیل تحریم‌های اقتصادی و مشکلات مالی دولت، باعث شده است که روند بازسازی زیرساخت‌ها با سرعت بسیار کمی پیش برود.
تأثیرات طوفان گرمسیری اسکار
طوفان گرمسیری اسکار که در روز یکشنبه از بخش شرقی جزیره عبور کرد، مشکلات بیشتری را به همراه داشت. بادهای شدید، امواج بزرگ و بارش باران‌های سنگین باعث شد که بخش‌هایی از زیرساخت‌های برق در شرق جزیره آسیب ببینند. این طوفان همچنین تلاش‌ها برای بازگرداندن برق را کند کرده است و برخی از مقامات هشدار داده‌اند که ممکن است تا چند روز دیگر هم قطعی برق ادامه یابد.
به دلیل بحران برق و طوفان، دولت کوبا مدارس را تا روز چهارشنبه تعطیل کرد و از کارکنان غیرضروری خواست که در روز دوشنبه به محل کار خود مراجعه نکنند. این اقدام، که به ندرت در کوبا انجام می‌شود، نشان‌دهنده شدت بحران موجود است.
دلایل بحران و چالش‌های آینده
علل اصلی بحران برق در کوبا
دولت کوبا برای مدت‌ها دلایل مختلفی را برای قطع برق‌های طولانی‌مدت مطرح کرده است. از جمله این دلایل، فرسودگی زیرساخت‌های برق و کمبود سوخت است. اکثر نیروگاه‌های کوبا برای تولید برق به سوخت نفت متکی هستند، اما تحریم‌های اقتصادی، کمبود منابع مالی و کاهش عرضه سوخت از سوی متحدان کوبا، مانند ونزوئلا و مکزیک، باعث شده است که دولت نتواند به میزان کافی سوخت تأمین کند.
ونزوئلا، که زمانی منبع اصلی تأمین نفت یارانه‌ای برای کوبا بود، امسال میزان صادرات سوخت خود به این کشور را به نصف کاهش داده است. این کاهش به دلیل مشکلات داخلی ونزوئلا و عدم توانایی این کشور برای برآورده کردن نیازهای خود صورت گرفته است. مکزیک نیز، که به طور دوره‌ای به کوبا سوخت صادر می‌کرد، در سال 2024 و با روی کار آمدن رئیس‌جمهور جدید، کلودیا شینبائوم، میزان این صادرات را کاهش داده است.
چالش‌های پیش روی دولت کوبا
علاوه بر کمبود سوخت و زیرساخت‌های قدیمی، تحریم‌های اعمال‌شده توسط ایالات متحده نیز از عوامل مهمی هستند که دولت کوبا را در تأمین قطعات یدکی و تجهیزات لازم برای نیروگاه‌ها با مشکل مواجه کرده است. دولت کوبا این تحریم‌ها و سیاست‌های اقتصادی دولت ترامپ را مقصر اصلی بحران‌های فعلی می‌داند. این در حالی است که ایالات متحده این اتهامات را رد کرده و می‌گوید مشکلات کوبا بیشتر به دلیل مدیریت ضعیف و مشکلات داخلی است.
آینده وضعیت انرژی در کوبا همچنان نامعلوم است. با توجه به شرایط فعلی و ادامه قطعی‌های برق، به نظر می‌رسد که دولت کوبا نیازمند برنامه‌های بلندمدت و اصلاحات گسترده‌تری است تا بتواند از بحران جاری عبور کند. در همین حال، مردم کوبا همچنان با چالش‌های روزانه قطع برق، کمبود مواد غذایی و دارویی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
